Bazylika Matki Bożej Świętogórskiej Róży Duchownej w Gostyniu
15, 63-800 Głogówko
Sanktuarium Maryjne
UDOSTĘPNIJ
ZAPISZ
 10
O sanktuarium:
Klasztor filipinów na Świętej Górze – zespół klasztorny filipinów wraz z barokowym kościołem pw. Niepokalanego Poczęcia NMP i św. Filipa Neri zbudowany na wzór weneckiej bazyliki Santa Maria della Salute w Głogówku koło Gostynia. Bazylika jest zlokalizowana na wzniesieniu morenowym, nazwanym Świętą Górą, otaczającym od północnego wschodu miasto Gostyń. W 2008 uznany za pomnik historii. Historia Obecny kościół powstał w latach 1675–1698. Miał on być wotum ufundowanym przez Adama Konarzewskiego w podziękowaniu za cudowne uzdrowienie w dzieciństwie. Adam Konarzewski wkrótce jednak zmarł, a budowa była kontynuowana przez wdowę po nim Zofię z Opalińskich. Swój obecny kształt kościół zawdzięcza jej podróży do Włoch, podczas której zobaczyła ona kościół Santa Maria della Salute w Wenecji. Będąc pod wrażeniem piękna tej świątyni, Zofia Konarzewska postanowiła zbudować jej replikę pod Gostyniem, według projektu włoskiego architekta Baltazara Longheny, który był też twórcą kościoła w Wenecji. Budowę według nowych planów rozpoczęto w 1677 r. Pracami kierowali architekci włoscy Jerzy Catenazzi i Jan Catenazzi. Kościół konsekrowano w 1698 r., prace budowlane były jednak kontynuowane przez wnuczkę Zofii Konarzewskiej, Weronikę z Konarzewskich Mycielską, na której zlecenie w latach 1726–1728 Pompeo Ferrari przy współpracy Jana Adama Stiera dobudował kopułę z latarnią. Wnętrze kopuły pokryte jest polichromią Jerzego Wilhelma Neunhertza z 1746 roku. Również według projektu Ferrariego zbudowano w latach 1732–1748 budynki klasztorne. Prace wykończeniowe trwały do 1780 r. Podczas budowy na Świętej Górze ciągle rozwijał się kult maryjny. W 1726 r. specjalna komisja biskupia wydała dekret, w którym uznała obraz za cudowny. W 1726 r. w Poznaniu wydano też opis cudów mających tu miejsce, pod tytułem Zebranie Cudów: Przy obrazie Nayswietszej Bogarodzice Panny przed Gostyniem doznanych.... W 1971 r. kościół jako Sanktuarium Świętogórskiej Róży Duchownej został podniesiony przez papieża Pawła VI do godności bazyliki mniejszej. Obecnie kościół ten jest największym sanktuarium maryjnym archidiecezji poznańskiej. Architektura i wnętrze kościoła Bazylika świętogórska jest budowlą na planie okrągłym, z dominującą nad nią kopułą (największą w Polsce – 17 m średnicy, 50 m wysokości), zwieńczoną latarnią (10 m wysokości) i kulą z krzyżem. Wewnątrz znajduje się jedna ośmioboczna nawa środkowa z obejściem z kaplicami. Na kopule przykrywającej nawę polichromia Jerzego Wilhelma Neunhertza ze scenami z życia św. Filipa Neri, założyciela Kongregacji Oratorium. Na chórze muzycznym organy z lat 1766–1768. Na lewo od prezbiterium ambona z 1756 r., wsparta na postaci Murzyna. W prezbiterium ołtarz główny z lat 1723–1726 – dzieło Ignacego Provisore i Jana Siegwitza z Wrocławia. W ołtarzu cudowny obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem – Świętogórskiej Róży Duchownej z 1540 r. Nawa główna jest otoczona nawą boczną z sześcioma kaplicami. W podziemiach świątyni znajdują się trumny fundatorów i zmarłych członków Kongregacji, w tym sługi Bożego ks. Wawrzyńca Kuśniaka (1788–1866).
Cudowny obraz: Obraz Matki Bożej Świętogórskiej
Dla historii obrazu, a także kultu maryjnego, niezmiernie ważne wydarzenie miało miejsce w 1726 r. Kustosze sanktuarium skierowali wówczas prośbę do Sufragana Poznańskiego biskupa Karola Łodzia Ponińskiego o przysłanie komisji duchownej, celem zbadania prawdziwości łask i cudów przy obrazie Matki Boskiej. Poprzednia opinia o cudowności wydana była w 1511 r., zatem pochodziła z okresu, gdy obecny obrazu jeszcze nie istniał. Komisja złożona z biegłych w teologii, prawie kanonicznym i medycynie przesłuchała na miejscu wielu świadków niezwykłych wydarzeń. W dniu 2 sierpnia 1726 r. wydano dekret, w którym komisja ogłosiła obraz za cudowny i słynący łaskami: Sam zaś Obraz pomieniony, tej Matki Boga uznaje za cudowny i słynący łaskami; dozwala takim go mianować, ogłaszać w kazaniach, wystawiać go ku publicznemu poszanowaniu, odprawiać przed nim modły i Msze Święte, składać pobożne ofiary i hołdy czci należącej się Matce Boga. Odnotowane przez duchowną komisję łaski i cuda zebrał i opracował ks. Surmatowski z Kongregacji Poznańskiej zamieszczając je w książce wydanej przez Drukarnię Akademicką w Poznaniu z 1726 r. pod długim, barokowym tytułem Prospekt Miłosiernych Oczu, Przenajświetszej MARYI, na smutne ludzkiej niedoli przypadki… Obraz przez wieki otaczany czcią wiernych, koronowany został na prawie papieskim w dn. 24 czerwca 1928 r. Uroczystego nałożenia koron dokonał ks. kardynał August Hlond, ówczesny Prymas Polski (źródło: www.filipini.gostyn.pl).
Mapa:
Sanktuaria w pobliżu:
Odpust parafialny za 107 dni
piątek, 15 sierpnia 2025