Holybreak - Sanktuarium Matki Bożej Brzeskiej w Brzesku

Sanktuarium Matki Bożej Brzeskiej w Brzesku

74-211 Brzesko

Sanktuarium Maryjne

UDOSTĘPNIJ

ZAPISZ

Źródło: Wikimedia Commons

Ołtarz główny

Źródło: Wikimedia Commons

Sklepienie stalktytowe

Źródło: Wikimedia Commons

Polichromie na sklepieniu

Źródło: Wikimedia Commons

Ambona

Źródło: Wikimedia Commons

O sanktuarium:

Sanktuarium Matki Bożej Brzeskiej w Brzesku koło Pyrzyc (województwo zachodniopomorskie, archidiecezja szczecińsko-kamieńska) – rzymskokatolickie miejsce kultu, powstało kilkuletnim staraniem kustosza, ks. Januarego Żelawskiego, a zatwierdzone zostało przez ks. abp. Mariana Przykuckiego, 8 grudnia 1992 r., w święto Niepokalanego Poczęcia NMP . Kościół parafialny (pielgrzymkowy) pw. Narodzenia NMP . Kościół zbudowany został na przełomie XII i XIII w. z ciosanego granitu i nieobrobionych kamieni polnych, na planie prostokąta (o wymiarach 28 × 10 m) jako budowla jednonawowa. W późniejszych wiekach (zwłaszcza XV i XVII) podlegał licznym przebudowom (m.in. przemurowano otwory okienne i drzwiowe, dobudowano zakrystię), które zatarły pierwotne formy architektoniczne świątyni.Przy płn.-wsch. narożniku kościoła wznosi się wieża wolnostojąca, trzypiętrowa, murowana z cegły, otynkowana, wybudowana w latach 1815–1857, według projektu Karla Friedricha Schinkla (romantyczny neogotyk; wcześniejsza wieża, drewniana, spłonęła w 1808 r). Ołtarz główny Renesansowy tryptyk szafkowy (wyk. Michał Haentz z Choszczna), z figurami gotyckimi, o wymiarach szafy ołtarzowej: wys. 187 cm, szer. 230 cm. W centrum otwartego ołtarza, ciesząca się szczególnym szacunkiem, rzeźba Madonny z Dzieciątkiem (prawie dwa razy większa od pozostałych figur). Matka Boża z Dzieciątkiem Jezus otoczona jest czterema ukoronowanymi dziewicami męczennicami. Od strony berła Maryi stoi św. Barbara, poniżej św. Małgorzata. Obok Dzieciątka Jezus jest św. Katarzyna, a pod nią św. Dorota. W bocznych, zamykanych skrzydłach, figury Dwunastu Apostołów (św. Piotr w złotym nakryciu głowy). Po zamknięciu bocznych skrzydeł widać osiem malowideł w ciemnych kolorach przedstawiających cierpienie i mękę Chrystusa. Pomiędzy tymi scenami, poprzez oba skrzydła napis: „Dnia 18 sierpnia 1613 r. ukończono ten ołtarz. Wówczas pastorem był Jakub Hamela i Joachim Wolter Schultze. Przełożonymi byli wówczas Stefan Wolter, Michał Wolf i Andrzej Wolter, którzy zlecili wykonanie tego dzieła. A Michał Haentz, malarz z Choszczna to wykonał.” Poniżej ołtarza, nad tabernakulum, predella z płaskorzeźbą Ostatniej Wieczerzy. Ołtarz zwieńczony jest okazałym „Krucyfiksem brzeskim” z przeł. XIV i XV w., na którego końcach ramion znajdują się symbole trzech Ewangelistów: św. Mateusza, św. Łukasza oraz św. Jana. Nieco poniżej postać Chrystusa Zmartwychwstałego, nad którym napis: „Zmartwychwstałem i odtąd jestem z Tobą. Rok 1613.” Po prawej stronie rzeźba siedzącego anioła z kotwicą w ręku (symbol chrześcijańskiej cnoty nadziei). Po lewej stronie anioł trzymający krzyż, jako symbol wiary, a w otwartej księdze natchniony tekst: „Prawdziwa wiara w Pisma Chrystusa jest najwyższą sztuką mądrości.” Przed renesansowym ołtarzem stoi współczesny, posoborowy, przyozdobiony ocalałymi z empor bocznych fragmentami rzeźb Michała Pahla. Ambona: Renesansowa z baldachimem, na płd. ścianie, podobnie jak ołtarz główny, wykonana przez Michała Haentza z Choszczna. Bogato zdobiona rzeźbami i polichromią. Pomiędzy kolumienkami na płaszczyznach płycin ambony, cztery płaskorzeźby postaci Ewangelistów z odpowiednimi symbolami i wersetami. Poniżej św. Mateusza z symbolem anioła, inskrypcja: „Pan wypowie we wszystkich językach każdemu, kto narodzony w nim był”. Pod św. Markiem z symbolem lwa, wyjątek z Ps 86,11: „Naucz mnie Panie, Twojej drogi, bym postępował według Twojej prawdy. Skłoń moje serce ku bojaźni Twojego imienia!” Z kolei poniżej św. Łukasza z symbolem wołu, tekst: „Bóg jest wielką i owocodajną górą, wielkim i owocodajnym wzgórzem”. Natomiast pod św. Janem z symbolem orła, ustęp z Iz 40,5: „Wtedy się chwała Pańska objawi, razem ją wszelkie ciało zobaczy, bo usta Pańskie to powiedziały”. Na kolumnie podpierającej ambonę napis po łacińsku: „Wybudowano ten tron katedralny (ambonę) dla Chrystusa błogosławiącego w roku 1612 przez kanoników kapitularnych, panów dra Fabro superintendenta, dra Mikołaja Schulteto i dra Teodora Apollonio oraz pastora Jakuba Hamelę – 17 czerwca”. Olejne portrety fundatorów znajdują się na koronie baldachimu ambony, na której centralną postacią jest Chrystus błogosławiący cały świat. Strop stalaktytowy: Unikatowe drewniane pseudosklepienie, tworzące iluzję podziału na dwie nawy, po pięć przęseł każda, wykonał w 1697 r. Michał Pahl, samorodny talent, z zawodu pomocnik młynarski. Z powodu braku podpór, żebra sklepienia wspierają się na wiszących wspornikach ozdobionych liśćmi akantu i szyszkami. W kolorowych łukach unoszą się na niebieskim tle postacie aniołów z instrumentami muzycznymi i gałązkami palm. Pomiędzy nimi liczne wstęgi z biblijnymi wersetami, m.in. „Gloria in excelsis Deo”. Także malowidła przypisuje się owemu młynarczykowi, Michałowi Pahlowi. Jako protestant, w niezwykle harmonijny sposób pogodził on na stropie dwa tematy, będące obecnie istotą każdego sanktuarium maryjnego. Temat maryjny umieścił nad ołtarzem wokół figury Madonny, natomiast temat chrystologiczny w centrum kościoła. Otóż połączenie tych dwóch tematów, jest charakterystyczne dla obrządku rzymskokatolickiego. Właśnie to wielkie zadanie, jako drogę każdego katolika, streszcza, na wyremontowanym fragmencie nad chórem, jeden z aniołów z szarfą: „Przez Maryję do Jezusa”. Jest to jedyny napis w języku polskim na malowidle stropu. Na ścianie godło z autoportretem i inskrypcją: „Michał Pahl, uczeń młynarski ozdobił ten kościół robotą ciesielską, stolarską i rzeźbiarską w roku 1697”. Co roku odbywa się uroczysta procesja w strojach historycznych z figurą „Zaśnięcia Maryi”, poprzedzająca Mszę św. w uroczystość Wniebowzięcia NMP (15 sierpnia).

Czytaj więcej

Mapa:

Sanktuaria w pobliżu: