Święta Góra Andorno (Campiglia Cervo)
SP513, 13815 Campiglia Cervo
Sanktuarium Świętego
UDOSTĘPNIJ
ZAPISZ
4
O sanktuarium:
Święta Góra Sanktuarium San Giovanni Battista d'Andorno znajduje się na wysokości 1020 m n.p.m. w Valle del Cervo nad miastem Campiglia Cervo. Wraz z kompleksami Oropa i Graglia stanowi trzeci kompleks sakralny zbudowany na początku XVII wieku na wzgórzach wokół miasta Biella, co świadczy o tym, jak mocno na tym obszarze geograficznym wyraziła się inspiracja religijnością ludową, co doprowadziło do powstania budowę systemu Przedalpejskich Gór Świętych.
Choć nie został włączony do kompleksu Świętych Gór Piemontu i Lombardii, uznawanych przez UNESCO za miejsce światowego dziedzictwa kulturowego, posiada elementy o dużym zainteresowaniu ze względu na swoją historię i profil artystyczny.
Początki sanktuarium wiążą się z szerzeniem kultu św. Jana Chrzciciela w dolinie Cervo. Popularna tradycja głosi – zgodnie z bardzo rozpowszechnionym w Alpach modelem narracyjnym – że niektórzy pasterze znaleźli w jaskini posąg świętego i postanowili przenieść go ze sobą na górskie pastwiska: posąg wracał do swojej jaskini o godz. noc. Legenda głosi, że kilka podobnych prób zakończyło się tym samym skutkiem: w ten sposób wierni uznali sakralny i cudowny charakter jaskini i zbudowali wokół niej pierwszą skromną kaplicę.
W rzeczywistości wykuta w skale jaskinia, w której znajduje się drewniany posąg Chrzciciela z XVI wieku, do dziś stanowi kaplicę sakralną, zlokalizowaną wewnątrz prezbiterium w kaplicy otwierającej się po prawej stronie na początku nawy. Jaskinia i posąg przywołują na myśl legendarne odkrycie, które natychmiast przyniosło temu miejscu sławę dzięki taumaturgicznym właściwościom przypisywanym wodzie filtrującej ze ścian jaskini (uważanej za cud, szczególnie w przypadku chorób oczu).
O tradycji pobożności ludowej świadczy ciekawy zbiór wotów pochodzących z początku XVIII wieku
Pierwszą budowę sanktuarium, która nastąpiła dzięki darowiznom wielu wiernych, ukończono w 1605 roku, o czym świadczy data widniejąca w inskrypcji umieszczonej na frontonie renesansowego portalu wejściowego (HUMILES NON ELATI REPLEBUNT TEMPLUM DXX. M. IV 1605).
Napływ wiernych, którzy udali się w procesji do sanktuarium na mocy cudownych mocy przypisanych świętemu sanktuarium, był od razu bardzo duży, do tego stopnia, że wkrótce konieczne stało się wybudowanie pierwszych budynków przylegających do kościoła, przeznaczony dla gościnności pielgrzymów.
W drugiej połowie XVII wieku w pobliżu kościoła zbudowano także kilka kaplic (obecnie już nieistniejących) poświęconych życiu baptystów.
Obecna barokowa bryła sanktuarium jest efektem trzeciego etapu budowy (1738 – 1781), który rozwinął się począwszy od rozbudowy zakrystii i chóru zaprojektowanej przez architekta Bernardo Antonio Vittone.
Wnętrze kościoła składa się z jednej dużej nawy, z dwiema kaplicami po każdej stronie, poświęconych rodzicom Chrzciciela (św. Elżbiecie i św. Zachariaszowi oraz rodzicom Jezusa (Marii Niepokalanej i św. Józefowi).
Dach tworzą sklepienia krzyżowe; ta nad ołtarzem, z postaciami czterech ewangelistów, została ozdobiona freskami przez tubylców braci Galliari z pobliskiego miasta Andorno Micca. O randze lokalnych artystów świadczą płótna zdobiące kościół: za autora ołtarza umieszczonego na ołtarzu głównym mówi się, że Bernardino Galliari jest autorem, zaś płótna umieszczone na obu ołtarzach namalował Giovanni Antonio Cucchi da Campiglia Cervo (1674?). ołtarze po lewej stronie.
W 1934 r. wytyczono duży plac o powierzchni 4000 m2, który poprzedza sanktuarium i jest otoczony budynkami Hosterii, Hospicjum i Kolegium; znajduje się w nim charakterystyczna XVIII-wieczna „bürnell” (fontanna), wykonana z miejscowego kamienia.
Brak dokumentów archiwalnych, które wskazywałyby z całą pewnością, jaki był pierwotny – rozpoczęty w pierwszej połowie XVII w. – plan budowy kaplic, które miały składać się na Sacro Monte; najbardziej prawdopodobną hipotezą jest to, że pierwsza faza budowy, w przybliżeniu współczesna rozwojowi podobnych inicjatyw w Oropa i Graglia, doprowadziła do budowy w pobliżu kościoła dwóch kaplic, ozdobionych polichromowanymi posągami naturalnej wielkości, poświęconymi odpowiednio Nawiedzeniu i Zwiastowanie Anioła Zachariaszowi. Następnie pod koniec stulecia uzgodniono budowę pięciu kolejnych wzdłuż szlaku mułów biegnącego z Campiglia Cervo do sanktuarium wzdłuż zboczy porośniętych wspaniałym lasem bukowym, każdy poświęcony postaci pustelnika, tak aby przewidywały, że: jak czytamy w dziele dewocyjnym z 1702 roku, Spotkanie z Chrzcicielem: są to dzieła ciekawe z punktu widzenia historii religijności ludowej, jako dowód łaski okazanej przez świętych pustelników. W istocie plan nabożeństw oferuje przegląd świętych, którzy najbardziej wyróżnili się swoim życiem ascetycznym i pokutnym: pierwsza kaplica poświęcona jest św. Antoniemu opatowi i św. Pawłowi pustelnikowi, druga św. Hilarionowi, trzecia św. Gerolamo, potem do Sant'Onofrio i wreszcie do pokutującej Magdaleny.
Architektura kaplic, za sprawą pewnego mistrza Pietro Magnano, jest bezpretensjonalna, a stan zachowania niepewny, zwłaszcza jeśli chodzi o stan posągu, za sprawą anonimowego modelarza. Stan fresków jest lepszy za sprawą malarza Pietro Lace z Andorno (początek XVIII w.).
Nie istnieją już najstarsze kaplice poświęcone Nawiedzeniu i św. Zaccaria; zwłaszcza drugi został rozebrany w 1942 r. po uszkodzeniu przez ciężarówkę mającą na celu poszerzenie drogi dojazdowej do Sanktuarium.
Mapa:
Sanktuaria w pobliżu: