Sanktuarium Madonna del Bosco (Ozegna)
Via per Rivarolo, 10086 Ozegna
Sanktuarium Maryjne
UDOSTĘPNIJ
ZAPISZ
1
Sanktuarium Madonna del Bosco (Ozegna)
Źródło: Wikimedia Commons
O sanktuarium:
Sanktuarium Madonna del Bosco to XVII-wieczne katolickie miejsce kultu, położone w Ozegna, w prowincji Turyn. Należy do diecezji Ivrea.
Sanktuarium Madonny del Bosco i połączony z nim dawny klasztor franciszkanów tworzą zespół budynków położonych około dwóch kilometrów od miejscowości Ozegna (TO), na obszarze nieco oddalonym od drogi krajowej 460, ale nie odizolowanym i łatwo dostępnym .
Został zbudowany w miejscu, gdzie 21 czerwca 1623 roku chłopiec Giovanni Guglielmo Petro miał objawienie Madonny, po którym został wyleczony z poważnej formy afazji, która uniemożliwiała mu mówienie. Po różnych przesłuchaniach (nie tylko chłopca, ale także jego bliskich i władz Ozegno, które musiały gwarantować, że nie jest to symulacja), hierarchia kościelna wydała zgodę na budowę sanktuarium. Budowa głównego budynku i kaplicy, w której miało nastąpić drugie objawienie (tego samego dnia i wkrótce po pierwszym), trwała około dwóch lat.
Ziemię podarowali właściciele, hrabiowie San Martino, władcy lenna. Do sanktuarium dobudowano klasztor, a cały zespół podarowano (odrębnym aktem notarialnym w 1625 r.) Ojcom Reformatom San Francesco, którzy mieli się nim opiekować. Zadbali o upiększenie wnętrza kościoła, ustawiając trzy drewniane ołtarze. Konsekracja kościoła (już otwartego dla kultu) nastąpiła dopiero w 1662 roku, za interwencją prałata Giovanniego Battisty di San Martino, biskupa Lozanny.
Sanktuarium i klasztor stały się centrum życia religijnego i nie tylko okolicy, gdyż franciszkanie dbali o potrzeby duchowe mieszkańców Ozegny i mieszkańców pobliskich wsi, a w razie konieczności z przyczyn naturalnych ( głód itp.) lub polityczne (np. przejście wojsk francuskich zmierzających w kierunku Mediolanu podczas wojny o sukcesję polską, które musiały być zaopatrywane przez ludność), bracia próbowali złagodzić niedogodności poprzez dostarczanie koszy warzyw uprawianych w ogrodzie klasztornym.
Zespół zamknięto w 1802 r. na mocy zarządzenia napoleońskiego, które zlikwidowało zakony i sprzedało posiadany majątek osobom prywatnym. Dopiero w 1873 roku proboszcz Don Lorenzo Coriasso odkupił sanktuarium i część klasztoru, płacąc z własnej kieszeni, a następnie sprzedając je parafii Ozegno. Zamknięcie, usunięcie braci i przekazanie ich prywatnym właścicielom niestety doprowadziło do utraty prawie wszystkich dokumentów dotyczących sanktuarium, które znajdowały się w bibliotece klasztornej.
Z architektonicznego punktu widzenia kościół (na planie krzyża greckiego) nadal inspirowany jest renesansowymi kształtami i bryłami w nawiązaniu do modeli palladiańskich, ale wewnętrznie nawiązuje do ruchu barokowego, wówczas jeszcze w początkowej fazie, ale który już rozprzestrzeniająca się i narzucająca się we wszystkich dziedzinach sztuki, jest bardzo widoczna przede wszystkim w dużych drewnianych ołtarzach.
Ze względu na brak dokumentów dotyczących poszczególnych projektów nie jest możliwe odnalezienie nazwisk projektantów i wykonawców. Eksperci sformułowali hipotezę, że część stolarska mogła być dziełem rzeźbiarzy pochodzących z Val Camonica. Ołtarz główny jest efektowny, różni się od innych kościołów barokowych z późniejszego okresu tym, że tworzy niemal ikonostas oddzielający część przeznaczoną do kultu od części tylnej (niegdyś chór, w którym kilka dużych płycin przedstawiało wersety niektórych Psalmy na pięciolinii). Skręcone kolumny, kariatydy, dekoracje reliefowe inspirowane symboliką biblijną (pędy winorośli, owoce granatu) i inne stworzone wyobraźnią rzeźbiarza zdobią całą powierzchnię ołtarza, pośrodku którego, w niszy, umieszczony jest wizerunek Maryi wykonany według zgodnie z instrukcjami dostarczonymi wówczas przez chłopca Guglielmo Petro.
Pierwotnie była to grupa drewniana, w skład której wchodziły także dwa anioły i postać samego chłopca. ale elementy te zostały skradzione w dwóch kolejnych momentach, w latach siedemdziesiątych. Obok niszy, w której znajduje się figura Madonny, znajdują się dwa obrazy przedstawiające św. Józefa i św. Wawrzyńca. U góry antropomorficzne przedstawienie Boga Ojca pochylającego się ku Maryi oraz zwój zawierający napis (po łacinie) „To jest Ten, którego umiłowałem”, dwie figury aniołów-muzyków oraz herb franciszkanów.
Ołtarze boczne są mniejsze, ale być może nawet bardziej wyrafinowane w wykonaniu. Możliwe, że ołtarze namalował jakiś brat znający się na malarstwie. Szczególnie interesujący jest ołtarz znajdujący się w prawym ołtarzu bocznym, który przedstawia wizję Dzieciątka Jezus św. Antoniemu z Padwy. Tematem, oprawą i kompozycją zaskakująco przypomina zachowany w kościele Santa Maria degli Angeli w Turynie obraz namalowany przez nadwornego malarza Caravoglię w 1653 roku. Nie można wykluczyć, że miejscowy malarz mógł widzieć obraz turyński ( także ten kościół był i jest powierzony franciszkanom), albo kształcił się w szkole wspomnianego malarza.
Lewy ołtarz poświęcony jest Męce Chrystusa. Ołtarz przedstawia Pietę, natomiast na kolumnach otaczających obraz płaskorzeźby odtwarzają symbole Męki Pańskiej. W ścianach obwodowych, w połowie wysokości, znajdują się trzy nisze, w których umieszczono naturalnej wielkości polichromowane drewniane posągi tylu świętych franciszkańskich.
Przez małe drzwi prowadzące na korytarz prowadzący od lewego ołtarza do zakrystii, schodząc dość stromymi schodami, wchodzi się do krypty, w której pochowano braci, której pozostałości jednak wywieziono na początku lat 80. XX w ostatni wiek.
Dekoracje ścian i sklepień (medaliony ilustrujące niektóre tajemnice radosne i chwalebne) wykonał dopiero na początku XX wieku malarz Boggio z San Giorgio Canavese przy wsparciu dekoratora Valponte; początkowo ściany były freskami w kolorze biało-niebieskim.
Niedawno decyzją „Lions Club Alto Canavese” odrestaurowano monumentalną szopkę z terakoty, przechowywaną w przejściu pomiędzy kościołem a dawnym klasztorem, i ustawiono w dawnej zakrystii ze scenografią inspirowaną malarstwem barokowym , tak aby zachować ciągłość z resztą budynku.
Sanktuarium jest otwarte do kultu (w lecie obchodzone jest w niedzielne poranki). Częściowo widoczna jest zawsze przez cały rok: można do niej wejść w części wejściowej, pod balkonem chóru, zamkniętym kutą bramą, postawioną w 1921 r. po próbie kradzieży.
Klasztor (przekształcony częściowo w gospodarstwo rolne, częściowo w rezydencję cywilną) należy do osób prywatnych i obecnie dzieli się na dwie części. Konstrukcja wewnętrzna nie uległa zmianom (lub uległa jedynie minimalnym zmianom), dzięki czemu dobrze widoczne są cele braci, refektarz, loggia z portykiem, na końcu której znajduje się fresk przedstawiający zmarłego Chrystusa podtrzymywanego przez dwa anioły.
Inżynier Giacomo Matté Trucco, twórca i budowniczy kompleksu Lingotto w Turynie, należał do rodziny będącej właścicielami klasztoru od końca XIX wieku do pierwszych dekad XX wieku. Stając się obywatelem Ozegno, wybrał klasztor jako miejsce zamieszkania dla chwil odpoczynku i pod koniec kariery zawodowej udał się tam wraz z żoną na emeryturę. W klasztorze eksperymentował, modyfikując część rustykalną, z wykorzystaniem żelbetu i modułowej konstrukcji sześcianu, zastosowanej na dużą skalę w projekcie Lingotto; znajduje się także prototyp klatki schodowej ze stopniami schodkowymi (tutaj mającej ułatwić rolnikom wożącym ładunki na górną kondygnację stodoły), powtórzony wewnątrz budynku dyrekcji także w Lingotto.
Mapa:
Sanktuaria w pobliżu:
