Sanktuarium San Calogero (Agrigento)
Agrigento
Sanktuarium Świętego
UDOSTĘPNIJ
ZAPISZ
3
Sanktuarium San Calogero (Agrigento)
Źródło: Wikimedia Commons
Źródło: Wikimedia Commons
Źródło: Wikimedia Commons
O sanktuarium:
Sanktuarium San Calogero jest jednym z najważniejszych i najstarszych katolickich miejsc kultu w Agrigento.
Kościół San Calogero pochodzi z epoki od XIII do XIV wieku, okresu, w którym miastem Agrigento rządziła rodzina Chiaramonte. Niewielki budynek został zbudowany poza murami starożytnego średniowiecznego miasta, na obszarze uważanym za dość odległy, ponieważ w tamtym okresie znajdowała się tam duża fosa, zwana „Statkiem”, która ułatwiała dotarcie do tego miejsca. Fosa została zasypana dopiero w XIX wieku.
Tradycja głosi, że czczony święty przebywał w tym samym miejscu, gdzie w V wieku stał kościół.
W rejestrze wizyty duszpasterskiej biskupa Aragonii Pietra Tagliavii w XVI wieku posiadamy pierwsze historyczne informacje dotyczące obiektu sakralnego.
W 1573 roku, w okresie regencji biskupiej Giovanniego Battisty De Hogeda, powstało bractwo składające się z osiemdziesięciu sześciu obywateli, z których dziewięciu było duchownymi. Wśród braci San Calogero powstał zamiar rozbudowy i przebudowy kościoła, tak aby mógł stać się oratorium dla samych wiernych. 3 lutego 1573 roku wikariusz generalny Giacomo di Sanfilippo wydał koncesję na kontynuację prac.
W 1598 roku papież Klemens VIII zatwierdził obchody święta San Calogero na całej Sycylii. Uznanie to nadało wielki impuls kultowi świętego (a także samemu sanktuarium), który z czasem nabrał wielkiego znaczenia religijnego i kulturowego.
W 1863 roku, w wyniku zastosowania wywrotowych praw, kościół San Calogero został przydzielony franciszkanom w zamian za klasztor San Vito, przekształcony przez władze cywilne w więzienie.
Pod koniec XIX wieku rozpoczął się proces rozbudowy miasta wraz z budową budynków poza murami, co nadało kompleksowi Caloger większe centralne miejsce.
W pierwszych dziesięcioleciach XX wieku kościół popadł w stan całkowitego opuszczenia i dopiero w 1938 roku rozpoczęto prace restauratorskie, zlecone przez proboszcza Beniamino Lauricella.
W 1977 roku dekretem biskupa Giuseppe Petralii kościół został podniesiony do rangi sanktuarium.
Wnętrze budowli ma wymiary 21,20 m na 9. Na trzy nawy podzielone jest podwójnym rzędem sześciu kolumn korynckich, które niegdyś zdobiły stiukowe girlandy, prawdopodobnie wyszczerbione podczas renowacji w latach czterdziestych XX wieku. Kompozycje pędów kwiatowych idealnie nawiązywały do drzewa i jego symboliki, charakterystycznej dla tradycji chrześcijańskiej. Kolumna, podobnie jak drzewo, stanowi połączenie ziemi z niebem, reprezentując w ten sposób jedność Boga i człowieka.
Ogólnie kościół sprawia wrażenie raczej powściągliwego, a jego część środkowa składa się z prostokątnej absydy z trzema kaplicami wydrążonymi niemal na tej samej płaszczyźnie, co ogólnie daje wyobrażenie o ikonostasie bizantyjskim.
Kaplica pośrodku, zawierająca niszę, w której umieszczona jest podobizna San Calogero, ozdobiona jest cennymi sztukateriami. Istotne są szczegóły wraz z reprodukcjami symboli identyfikujących świętego, a mianowicie kija i tylnej części ciała: laska reprezentuje podporę, której święty używał podczas swoich wędrówek; łania jest symbolem obecnym w życiu Świętego.
Według popularnej tradycji święty żywił się bowiem mlekiem łani, która pewnego dnia została zabita przez myśliwego, niejakiego Arcario. Ten ostatni, przebaczony przez świętego, został jego oddanym uczniem.
W konstrukcji kaplic po prawej i lewej stronie apsydy znajduje się niewielka kopuła w kształcie muszli, która oprócz tego, że jest elementem dekoracyjnym o szczególnej wartości, jest symbolem narodzin i płodności.
Mozaiki, złocone i polichromowane, zostały wykonane w 1969 roku ze szlachetnych materiałów przez Michele Amico, mistrza sztuki z Caltanissetta. Mozaiki przedstawiają Boskie Oko, kielich z Hostią i gołębicę ducha świętego. W tym samym roku proboszcz sanktuarium Francesco Sortino kazał umieścić pod łukiem wyznaczającym absydę drewniany krucyfiks z 1600 roku, przypisywany Pintorno. Od 2012 roku krucyfiks przechowywany jest w dawnym kolegium Filippini w Agrigento.
Ołtarz to XVI-wieczne dzieło wykonane ze szlachetnego drewna z intarsjami z róży, pomarańczy i masy perłowej, prawdopodobnie autorstwa artystów kapucyńskich. W latach trzydziestych XX wieku został rozebrany i porzucony w magazynie kościoła San Pietro. Następnie, w drugiej połowie XX wieku, prałat Francesco Sortino, rektor sanktuarium, odzyskał go i zlecił renowację, przywracając oryginalne projekty i przenosząc go do wnętrza kościoła.
W ołtarzu lewej nawy znajduje się posąg z marmuru z Carrary o wysokości 1 metra i 70 centymetrów, przypisywany szkole Gagini. Dzieło przedstawia Madonnę trzymającą w lewej ręce dziecko, której prawą ręką podaje kulę, symbol boskiej doskonałości i uniwersalnej mocy.
W niszy po lewej stronie absydy znajduje się Pieta, dzieło nieznanego artysty z masy papierowej, natomiast w niszy po prawej stronie drewniana statua San Pasquale, również autorstwa anonimowego artysty.
Na terenie zakrystii znajdują się ex-votos, czyli tablice wotywne lub tablice, na których malarz odmalowuje poszczególne momenty jakiegoś niebezpiecznego wydarzenia, z udziałem wiernych w akcie desperackiego wezwania i cudownej interwencji San Calogero. Ex-votos są najwyższym wyrazem uczucia wdzięczności tych, którzy otrzymali szczególną łaskę od Świętego. Wota, od tych najbardziej skromnych i popularnych po te najbardziej wyrafinowane, nabierają różnych konotacji: reprodukcje części anatomicznych, narzędzia związane z chorobami, przedmioty ze złota, fragmenty tkanin, rysunki, obrazy. Te prawdziwe dzieła sztuki są dokumentami o ogromnym bogactwie i wartości dla rekonstrukcji historii kultury popularnej.
Na zewnętrznej ścianie zachodniej znajduje się niewielka kapliczka zawierająca półpopiersiowy wizerunek Ecce Homo, obiektu pobożności mieszkańców Agrigento. cm. Drewniana statua o wysokości 48 stopni została wykonana w 1971 roku w pracowni sztuki sakralnej Giuseppe Stuflessera w Ortisei, w prowincji Bolzano.
W sanktuarium znajduje się sześć posągów San Calogero.
Najstarsza, drewniana, znajduje się w niszy ołtarza głównego i pochodzi z XVI wieku. Ma 170 cm wzrostu. i 56 cm szerokości w ramionach i opiera się na kwadratowej podstawie o boku 18 cm. na wysokości. Jest to jeden z najstarszych i najcenniejszych pomników w dziedzictwie kościelnym miasta. Nawet jeśli nie ma dokładnych wskazówek co do tożsamości autora, przypuszcza się, że jest to dzieło artysty z Agrigento, powstałe w ostatnich dziesięcioleciach XVI wieku. Statua przedstawia Świętego w podeszłym wieku, z ciemną twarzą, białą brodą, laską i megaloschimą, czyli anielskim strojem, jaki włosko-greccy mnisi pustelnicy nosili podczas nowicjatu i wielu lat praktyki ascetycznej. Noszenie tej sukni oznaczało przestrzeganie surowych zasad, nieustanną modlitwę i najsurowszy post. Megaloschima była zatem symbolem doskonałości życia ewangelicznego prowadzonego przez tych, którzy ją nosili, a zatem niemal insygniami nauczyciela i wychowawcy uczniów. San Calogero jest przedstawiony z książką otwartą w dłoniach. Fragment zapisany na tych stronach pochodzi ze Starego Testamentu i są to wersety wypowiedziane przez proroka Ozeasza: „Et ducam eam in solitudem et loquar ad cor eius” (wprowadzę go na pustynię i przemówię do jego serca). . Cytat ten jest także wyraźną aluzją do ascetycznego, kontemplacyjnego i pustelniczego życia Świętego.
Drugi posąg znajduje się na zewnątrz kościoła. Wykonany z drewna cyprysowego, pochodzi z 1915 roku i jest dziełem Calogero Cardelli, utalentowanego rzeźbiarza z Agrigento, brata Arcybractwa Addolorata.
Trzeci posąg, najnowszy, to kopia XVI-wiecznego oryginału z włókna szklanego, autorstwa Calogero Morreale di Favara, stworzona w 2007 r. Jest to posąg używany podczas procesji.
Czwarty posąg, jedyny przedstawiający jelenia, wykonany jest z kamienia i znajduje się w niszy zewnętrznej, nad portalem fasady głównej.
Ostatnie dwa posągi są mniejsze: jeden, znajdujący się przy drugim wejściu do sanktuarium, o wysokości 1 metra i 20 centymetrów, wykonany z drewna, został wykonany przez Warsztat Sztuki Sakralnej Giuseppe Stuflessera w Ortisei w 1961 roku; druga, gipsowa, wysoka na 80 cm, umieszczona jest w korytarzu prowadzącym do zakrystii.
Mapa:
Sanktuaria w pobliżu:
