Kościół Sant'Agostino (Fabriano)
Via Camillo Ramelli, 60044 Fabriano
Sanktuarium Świętego
św.
Augustyn
UDOSTĘPNIJ
ZAPISZ
1
Kościół Sant'Agostino (Fabriano)
Źródło: Wikimedia Commons
O sanktuarium:
Kościół Sant'Agostino di Fabriano został zbudowany pod nazwą Santa Maria Nuova i został przyłączony do klasztoru augustianów. Należała do najstarszych w mieście, gdyż uważa się, że została założona w 1216 roku przez Gualtiero di Ruggero Chiavelli i została włączona do murów miejskich przez jego syna Alberghetto Chiavellego na początku XIV wieku; musiał być bardzo duży, jak można wywnioskować z ogromu pomieszczeń, w których mieści się obecnie Szpital Miejski „Engles Profili”, a także bogato zdobiony, skoro w jego refektarzu znajdował się wraz z innymi, zaginionymi później obrazami, trzy duże freski z XIII wieku, obecnie zachowane w galerii sztuki miejskiej Bruno Molajoli.
Nie są znane żadne dokumentalne daty powstania pierwotnej budowy kościoła; najstarsze widoczne elementy datowane są nie później niż na rok 1300, wiadomo natomiast, że Gualtiero Chiavelli został w nim pochowany już w roku 1258; przekazywana jest wówczas wiadomość o poświęceniu pierwszych pięciu ołtarzy w 1360 r. i generalnym ponownym poświęceniu całej świątyni po kolejnej rozbudowie przeprowadzonej w 1449 r.; wreszcie w 1768 roku kościół, poważnie uszkodzony przez trzęsienie ziemi, został odrestaurowany, powiększony (wnętrza Michała Anioła Barboniego z Pesaro, sztukaterie Szwajcara Giacomo Cantoniego) i przekształcony w starożytną konstrukcję, z której dziś jedynie zachowało się niewiele śladów: na zewnątrz niektóre elementy architektoniczne portyku między kościołem a klasztorem zamykającym niewielki plac przylegający do kościoła, dwa ostrołuki, z czego jeden jest kamienny.
Wychodząc za ten ostatni, wchodzi się do współcześnie zrekonstruowanego krużganka: w murze dawnego klasztoru zachował się kamienny portal z XIV w., ozdobiony zygzakowatym pasem, z krzyżem u góry; ponadto szkielet kaplicy, w której znajdował się grób błogosławionych Giovanniego i Pietro Becchettich, z końca XIV wieku, po lewej stronie, gdzie znajdują się duże, polichromowane drewniane rzeźby przedstawiające Krucyfiks, Addolorata, San Giovanni, Pietà które należy powiązać z innymi drewnianymi rzeźbami w Pinakotece, ale których jakość i epokę można lepiej określić dopiero po renowacji (XIV wiek?).
Na dnie kaplicy-grobowca odnaleziono ciekawy późnogotycki fresk przedstawiający duże stylizowane drzewo z medalionem z inskrypcją postaci świętego na każdej gałęzi, niedawno opublikowany jako dojrzałe dzieło Lorenza Salimbeniego z San Severino Marche.
Portal na prawej ścianie, datowany stylistycznie na koniec XIII w., a może lepiej na początek XIV w., jest cennym dziełem, które choć nawiązuje do schematów romańskich i podobnych przykładów zachowanych w innych kościołach Marchii, pojawia się już odznaczać się gotyckimi akcentami i wykonany z elegancką finezją w rzeźbie w kamieniu: zdobią go smukłe kolumny (kolcowe, skręcone, żłobkowane), każda dostosowana do kąta utworzonego przez nachylenie łuków, płynnie przecinających ramę kapitele, które zdobią postacie bestiariusza, maski ludzkie i stylizowane liście sosny. Łuk zewnętrzny zamyka rama z płaskich liści z naprzemiennymi palmetami; na ich szczycie, po obu stronach, wyłania się postać lwa, typu romańskiego. Łuk wewnętrzny jest trójklapowy.
W murze, na lewo od portalu, znajduje się niewielka płyta nagrobna z 1281 r., znajdująca się wcześniej w kościele.
Wnętrze składa się z pojedynczej, okazałej i ruchomej nawy i przedstawia organiczną i pełną wdzięku dekorację sztukatorską na ścianach, sklepieniach i ołtarzach, która obejmuje także posągi: autorem projektu architektonicznego jest augustianin Michelangelo Barboni z Pesaro, sztukaterie zostały wykonane prowadzone przez Giacomo Cantoni, Szwajcar, od 1756 do 1769.
Malowidła ołtarzy są autorstwa Filippo Ricci z Fermo (1768), z wyjątkiem obrazu Ukrzyżowania (pierwszy ołtarz po lewej), namalowanego w 1642 roku przez jednego z licznych malarzy jezyjskich z rodziny Aquilini (Antonio lub Aquilino) i że San Nicola da Tolentino namalowany przez Michelangelo Milani.
Drewniana ambona została wyrzeźbiona w 1703 roku przez niejakiego Giovanniego Antonio z Fabriano i złocona w 1736 roku.
W chórze, nad XVIII-wiecznymi drewnianymi stalliami, na ścianach wiszą trzy płótna autorstwa Giuseppe Cadesa (Rzym, 1750 - 1799), pochodzące ze zburzonego kościoła San Francesco: św. Antoni z Padwy klęczący przed Dzieciątkiem Jezus (podpisany i dat.: I. Cades, 1791), Św. Łucja i Św. Apollonia oraz Ekstaza Św. Józefa z Kupertino.
W kościele znajdowało się pierwsze dzieło sygnowane i datowane (1570) niezależnie przez Simone De Magistris, wrażliwego bohatera sztuki kontrreformacyjnej na obszarze Apeninów pomiędzy Maceratą, Camerino i Fabriano: tablica z szopką z San Nicola da Tolentino , dziś w Galerii Sztuki Civic.
Z chóru, przez dwoje drzwi utworzonych pomiędzy stalliami, po prawej i lewej stronie można dostać się do dwóch gotyckich kaplic (pierwotnie otwartych w stronę kościoła), ozdobionych ważnymi freskami ze szkoły Fabriano-Rimini z XIV wieku. W kaplicy na prawo od chóru, poświęconej już św. Augustynowi, freski są w dużej mierze zniszczone lub poważnie uszkodzone; w górnej części renowację rozpoczęto w pierwszej dekadzie XX w. i pozostawiono ją niedokończoną; w 1933 r. rozebrano przegrody i przeprowadzono prace przygotowawcze do konstrukcji ogólnej, którą ukończono w 1951 r. Freski w najlepszym stanie zachowania przedstawiają czterech świętych w sklepieniu. W kaplicy na lewo od chóru, poświęconej już św. Antoniemu (łatwiej dostępna z zakrystii), sklepienie krzyżowe posiada żebra ozdobione typowymi motywami geometrycznymi; Na żaglach widoczne są nieliczne ślady półdługich postaci świętych ujętych w ramy.
Mapa:
Sanktuaria w pobliżu:
