Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej
ul. Jana Pawła II 1, 34-600 Limanowa
Sanktuarium Maryjne
UDOSTĘPNIJ
ZAPISZ
 6
O sanktuarium:
Bazylika kolegiacka Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej – świątynia rzymskokatolicka, będąca kościołem parafialnym parafii Matki Bożej Bolesnej w Limanowej. W 1991 została podniesiona przez papieża Jana Pawła II do rangi bazyliki mniejszej. Jest sanktuarium, w którym szczególnym kultem otaczana jest łaskami słynąca figura Matki Bożej Bolesnej. Od 9 października 2018[2] pełni funkcję kolegiaty, przy której mieści się kapituła. Historia Poprzednie świątynie W 1513 właściciel miasteczka Limanowa ufundował na swoich ziemiach niewielką drewnianą świątynię, która stała się pierwszym kościołem parafialnym miejscowej parafii. Była ona wzniesiona na planie krzyża z wieżą od strony zachodniej. Jej patronem był św. Mikołaj. Kościół rozbudowano na początku XVII wieku, dodając dwie kaplice, podcienia i wieżę. Kościół spłonął w wielkim pożarze, który strawił znaczną część centrum miasta 14 marca 1769. Z płomieni uratowano wówczas jedynie cudowną figurę Matki Bożej Bolesnej z XIV wieku i XVI-wieczną chrzcielnicę. W latach 1776–1791 wzniesiono na miejscu pogorzelska nową świątynię – również drewnianą, jednonawową, z pojedynczą wieżą. Poświęcił ją 12 maja 1825 biskup Tomasz Ziegler. Przetrwała jedynie do 1909, kiedy to została rozebrana, aby zrobić miejsce pod budowę obecnej bazyliki, która miała sprostać nasilającemu się ruchowi pielgrzymkowemu. Historia bazyliki limanowskiej Świątynia została wybudowana w latach 1910–1918 jako wotum na 100. rocznicę Konstytucji 3 maja, z inicjatywy ówczesnego proboszcza parafii limanowskiej, ks. Kazimierza Łazarskiego, według projektu Zdzisława Mączeńskiego. Kościół został konsekrowany 6 października 1921 roku przez biskupa tarnowskiego Leona Wałęgę. 3 maja 1991, w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja, papież Jan Paweł II podniósł kościół w Limanowej do rangi bazyliki mniejszej. Architektura Kościół Matki Boskiej Bolesnej jest secesyjną, murowaną, trójnawową bazyliką wzniesioną w polskim stylu narodowym o ścianach zewnętrznych wyłożonych kamieniem. Został zaprojektowany z wykorzystaniem motywów drewnianego budownictwa okolic Beskidu Wyspowego. Wysoka na 60 metrów wieża przy fasadzie zwieńczona jest neobarokowym hełmem. U szczytu fasady znajduje się rzeźba Ukrzyżowania, a poniżej niej polski orzeł i daty 1791–1891. Wnętrze bazyliki zdobią dekoracje figuralne, wykonane m.in. z masy betonowej. Uwagę przyciągają liczne polichromie, witraże, rzeźby i mozaiki. Autorem polichromii jest Adam Miksz. Wyróżnia się zwłaszcza kompozycja Od powietrza, głodu, ognia i wojny wybaw nas Panie. Ołtarz główny wykonany został w 1920 według projektu Zdzisława Mączeńskiego, a w 1965 przebudowany według projektu Zbigniewa Wzorka. W jego centralnej części znajduje się rzeźba Matki Boskiej Bolesnej, wykonana z drewna lipowego, pochodząca z XIV wieku. W 1753 roku przeniesiono ją z kaplicy w Mordarce do ówczesnego, drewnianego kościoła parafialnego w Limanowej. 11 września 1966 roku, w ramach obchodów milenijnych pieta została ukoronowana przez metropolitę krakowskiego Karola Wojtyłę. On też 22 czerwca 1983 roku, już jako papież Jan Paweł II, powtórnie koronował w Krakowie rzeźbę po kradzieży (w 1981 roku) poprzedniej korony. Pieta otoczona jest licznymi darami wotywnymi. Posiada dwie zasuwy w formie obrazów: Ukrzyżowanie ze scenami z życia Jezusa oraz Koronacja Najświętszej Maryi Panny. W zwieńczeniu ołtarza znajduje się obraz Proroctwo Symeona, namalowany przez Marię Ritter. Poniżej wnęki, w której umieszczono Pietę, znajduje się tabernakulum, ozdobione scenami Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny i Zmartwychwstania Chrystusa. Ołtarze boczne wykonane w latach 1920–1930 przez Wojciecha Durka. Zdobią je znacznych rozmiarów kompozycje figuralne: - ołtarz Matki Bożej Różańcowej – z obrazem Matka Boża Ostrobramska, - ołtarz Najświętszego Serca Pana Jezusa – w jego centrum znajduje się figura Jezusa, adorowana przez anioły, rolnika i księdza, - ołtarz Relikwii Świętych i Błogosławionych – spoczywają w nim relikwiarze ze szczątkami m.in. św. Antoniego Puscci, św. Jana Bosko oraz św. Jadwigi, - ołtarz św. Józefa – zdobi go dekoracja rzeźbiarska przedstawiająca niewiernego Tomasza oraz wizerunek św. Urszuli Ledóchowskiej, - ołtarz w kaplicy św. Antoniego. Wokół kościoła w Limanowej rozciąga się rozległy plac kościelny – miejsce, gdzie pielgrzymi mogą spokojnie odpocząć i pomodlić się. Mała Kalwaria Limanowska – zaprojektowana przez Juliana Klimka. W jej skład wchodzą: - krużganki – otaczają cały plac. Zdobi je kolekcja figurek Matki Boskiej, przywiezionych z różnych stron świata. Znajdują się tu również stacje Drogi Krzyżowej, wykonane przez Szczepana Szubryta. - Grota Matki Bożej z Lourdes – prowadzą do niej schody z wbudowanymi kamieniami z Drogi Krzyżowej w Jerozolimie. - ołtarz polowy – zbudowany w 1982 - Pomnik Jana Pawła II, zaprojektowany przez Czesława Dźwigaja. Pomnik został poświęcony 20 czerwca 1998 przez trzech biskupów: Wiktora Skworca, Piotra Bednarczyka oraz Damiana Zimonia. - Carillon – zespół dziewiętnastu dzwonów, wygrywających melodie religijne.
Figura: Pietà Limanowska
Pietà Limanowska – drewniana figura - pieta (Matki Bożej Bolesnej z Jezusem) znajdująca się w ołtarzu głównym bazyliki Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej. Figura przywieziona została według historii z Węgier w roku 1545 i umieszczona na przydrożnej lipie we wsi Mordarka (obecnie Limanowa). Nastąpiło to przypuszczalnie w czasie reformacji, gdy kalwinizmu usuwał z kościołów węgierskich wszelkie obrazy i figury.Miejscowa ludność wybudowała dla rzeźby kaplicę we wsi Mordarka. Kaplica stoi do dzisiaj w tym samym miejscu i nosi nazwę Kaplica Łask. Dokumenty historyczne notują wielką cześć jaką cieszyła się Pieta limanowska – świadczą o tym liczne wota i podziękowania za nadzwyczajne łaski wypraszane za pośrednictwem Matki Bożej Bolesnej.W 1753 roku z polecenia biskupa krakowskiego Załuskiego cudami słynąca figura została przeniesiona do kościoła parafialnego. Od tego czasu kult Matki Bożej Bolesnej stał się jeszcze żywszy. Za przyczyną Bolesnej Matki limanowskiej ludzie doświadczają wielu łask o czym świadczą liczne wpisy do Księgi Łask, w której w przeciągu tylko 20 lat zapisano ponad 800 podziękowań za otrzymane łaski, a przede wszystkim za przywrócone zdrowie. Kroniki podają, że w 1914 roku artyleria ostrzeliwała długo i ciężko dopiero co wybudowany kościół w Limanowej, wszystkie jednak pociski omijały świątynię. Po tym wydarzeniu sami żołnierze opowiadali: „Pani we mgle zasłaniała nam kościół”. Ci właśnie żołnierze wstępowali późnej do domów i mówili wskazując na obraz Matki Bożej limanowskiej: „Nie bójcie się - Ta Pani was obroni”. Pietę koronował w 1966 roku Karol Wojtyła, a po kradzieży korony - 28 maja 1981 r. - rekoronował ją na błoniach krakowskich jako papież Jan Paweł II 22 czerwca 1983 roku. Rzeźba przetrwała do naszych czasów w dobrym stanie; zawdzięczać to należy m.in. rozwiniętemu kultowi jaką ją otaczano. Świadczą o tym liczne wota z XVII i XVIII wieku, a szczególnie cenne z ostatnich stuleci.
Mapa:
Sanktuaria w pobliżu:
Odpust parafialny za 138 dni
poniedziałek, 15 września 2025