Holybreak - Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej (Cavalese)

Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej (Cavalese)

Passeggiata Santa Maria della Lasta, 38033 Cavalese

Sanktuarium Maryjne

UDOSTĘPNIJ

ZAPISZ

O sanktuarium:

Sanktuarium Madonna Addolorata to kościół w Cavalese, który stoi obok kościoła parafialnego Santa Maria Assunta, którego jest filią. Pierwszy budynek, pochodzący z XVI wieku, został zburzony i wybudowano nową świątynię, która została konsekrowana w 1830 roku. Figura Matki Bożej Bolesnej początkowo znajdowała się w Pieve di Fiemme w Cavalese. W XVI wieku w kościele parafialnym zbudowano kaplicę różańcową, a figura Matki Bożej Bolesnej została usunięta z miejsca, w którym się znajdowała. Ponieważ nie mogła zostać zniszczona przez ogień, jak to było w zwyczaju w przypadku drewnianych posągów usuwanych z miejsc kultu i przeznaczonych do utylizacji, została pochowana w poświęconej ziemi na cmentarzu obok kościoła. Za kościołem Santa Maria Assunta, kościołem parafialnym Cavalese, cmentarz rozciągał się, jak to było w zwyczaju, a na nim, po południowej stronie, notariusz Giacomo Bertelli (Preore 1435 - Cavalese 1506) miał dwupiętrową prywatną kaplicę pogrzebową zbudowaną na początku XVI wieku, w której krypcie w 1645 roku umieszczono XV-wieczną figurę Piety ponownie odkrytą przez zakrystiana Vitale de Vitali. Kaplica została poświęcona św. Michałowi Archaniołowi, św. Janowi Chrzcicielowi i Świętemu Krzyżowi 21 lipca 1504 roku. Nabożeństwo do świętego wizerunku rozprzestrzeniło się szeroko wśród ludzi, o czym świadczy zapis z 1673 roku; kaplica przyjęła nazwę Cappella dell'Addolorata (Kaplica Matki Bożej Bolesnej) i stała się celem licznych pielgrzymek z całego Fiemme. Lokalizacja Piety w krypcie kaplicy Bertelli była niewystarczająca i w 1769 r. notariusz Francesco Antonio Riccabona (Cavalese 1682-1758) zaproponował wzniesienie specjalnego budynku na koszt parafii i wspólnoty Fiemme, ale propozycja nie została zrealizowana. Na początku XIX wieku Don Antonio Longo, znany artysta z Vareny, który miał szczególne nabożeństwo do Matki Bożej Bolesnej, zobowiązał się do zapisu testamentowego na renowację kaplicy, tak aby figura Piety została przeniesiona z dolnego pomieszczenia do górnego, aby ułatwić jej nawiedzenie i lewadę. Następnie przeprowadzono szczegółowe studium wykonalności, na koniec którego podjęto decyzję o przebudowie starego budynku: dolną część zasypano, a górną rozebrano jesienią 1825 roku. Zezwolenie z Trydentu na rozbiórkę kaplicy datowane jest na 20 maja 1824 roku. W dniu 30 lipca 1825 r. projekt inżyniera Giuseppe Pietro dal Bosco (Trydent 1798-1880) został zatwierdzony przez Sąd Okręgowy w Cavalese, a 7 sierpnia 1825 r. przez Kurię Trydencką na budowę obecnego kościoła Matki Bożej Bolesnej. Wewnątrz sanktuarium znajduje się tablica przypominająca, że budowa nowego budynku była dziełem księży Don Jacopo Degregorio i Antonio Longo. Nowy budynek został wzniesiony w latach 1825-1829 w stylu neoklasycystycznym przy znacznym wsparciu finansowym Magnifica Comunità di Fiemme, która przekazała firmie Riccabona wycinkę lasu, aby można było wznieść kościół godny Matki Bożej Bolesnej, a wszyscy mieszkańcy doliny Fiemme przyczynili się do hojnych ofiar i bezpłatnej pracy fizycznej. W sobotę, 14 sierpnia 1830 roku, uroczystej konsekracji dokonał biskup Carlo Giuseppe Riccabona de Reichenfels, który urodził się w Cavalese w 1761 roku, przy okazji swojej wizyty w ojczyźnie w obecności wielu wiernych. Wspólnota Fiemme, uchwałą z 26 września 1859 r., formalnie przyjęła patronat nad kościołem Matki Bożej Bolesnej, który utrzymuje do dziś. W 1980 r. Autonomiczna Prowincja Trydentu sfinansowała niezbędne prace renowacyjne, a w sanktuarium zainstalowano alarmy i alarmy antywłamaniowe. Nowe renowacje zostały przeprowadzone pod koniec wieku. Kościół, w którym regularnie odprawiane są nabożeństwa, uważany jest za sanktuarium maryjne. Sanktuarium zostało zbudowane w stylu neoklasycystycznym i ma tradycyjną orientację wschodnią. Znajduje się w historycznym parku miejskim i jest usytuowany obok kościoła parafialnego Cavalese, kościoła Santa Maria Assunta. Fasada posiada pronaos z czterema kolumnami w porządku jońskim, podtrzymującymi duży trójkątny fronton z wizerunkiem Piety, ozdobiony w 1940 r. przez malarza Vittorio Melchiori (Trydent 1891-1951) na zlecenie Magnifica Comunità di Fiemme; pod wizerunkiem Piety widnieje napis: Divae Virgini Dolorosae / Comunitas Flemi dicavit (Wspólnota Fiemme poświęcona Świętej Dziewicy Bolesnej) z datą i herbem. Pronaos, wzniesiony na pięciostopniowych schodach, przykryty jest płaskim gipsowym sufitem kasetonowym z dekoracją kwiatową; w centrum fasady znajduje się duży portal z architrawem; część nad portalem jest również ozdobiona graffiti, z szerokim pasem przedstawiającym sceny z życia Jezusa: Ofiarowanie Jezusa w Świątyni, Ucieczka z Egiptu, Jezus wśród lekarzy, Jezus wydany przez Judasza, Jezus spotyka swoją Matkę podczas Drogi Krzyżowej, Ukrzyżowanie i Złożenie do grobu. Na ścianach obwodowych znajdują się po trzy okna w kształcie półksiężyca z każdej strony. Na lewej ścianie bocznej, prawie na wysokości drzwi do zakrystii kościoła parafialnego, znajduje się małe boczne wejście o późniejszej konstrukcji. Na północnej fasadzie znajdują się dwa półksiężycowe okna i okno centralne, obecnie zamurowane. Północny tympanon ozdobiony jest monogramem maryjnym. Wnętrze składa się z jednej nawy o planie centralnym i żebrowym dachu z tynkowanym stropem kasetonowym z motywami geometrycznymi i roślinnymi oraz świetlikiem. Nawa jest ograniczona z każdej strony czterema wolnostojącymi kolumnami jońskimi, podtrzymującymi profilowany gzyms. Za dwiema kolumnadami znajdują się dwa ambulatoria przykryte płaskim stropem; wzdłuż krótszych boków tych pomieszczeń znajdują się boczne wejścia (strona zachodnia) i dwie nisze z posągami. Powyżej gzymsu w czterech kierunkach rozwijają się pełne arkady, tworząc impost dużego centralnego żagla ze świetlikiem. Prezbiterium poprzedza okrągły łuk, do którego wchodzi się po dwóch stopniach; jest on otoczony półkolumnami, a drewniane stalle chóru znajdują się z tyłu. Apsyda jest półokrągła z eksedrą złożoną z sześciu kolumn jońskich i ambitem za nią. Po obu stronach prezbiterium znajdują się zakrystia i pomieszczenia dla służby. Pomieszczenie jest z pewnością bardzo malownicze, z centralną lokalizacją monumentalnego drewnianego baldachimu mieszczącego posąg Piety. W 1980 r. przeprowadzono adaptację liturgiczną prezbiterium: w centrum marmurowego podestu znajduje się ołtarz dla ludu, stały, w kształcie stołu, z białego marmuru, na poziomie podłogi. Na stopniach świętego łuku, po prawej stronie, znajduje się drewniana ambona. Siedzisko, również wykonane z drewna, znajduje się w prezbiterium, za zabytkowym ołtarzem; jest wyposażone w podest i uzupełnione dwoma stołkami. Małe sześcienne metalowe tabernakulum, umieszczone na stopniach predelli historycznego ołtarza, służy jako skrzynia eucharystyczna. Na ścianach prezbiterium wiszą niektóre z licznych wotów, które do niedawna pokrywały wszystkie ściany sanktuarium, ofiarowane za łaski otrzymane w wypadkach przy pracy i cudownych uzdrowieniach. Centralnym punktem kościoła i celem jego budowy jest figura Piety umieszczona pośrodku prezbiterium. W sanktuarium znajduje się dwadzieścia obrazów z 1816 r. autorstwa Don Antonio Longo, przedstawiających tajemnice różańcowe: pięć radosnych w prawym przedsionku, pięć chwalebnych w lewym przedsionku, pięć przedstawiających tajemnice bolesne umieszczono na ścianach przed wejściem do prezbiterium i na ścianach samego prezbiterium, Objawienie Pańskie, Przemienienie Pańskie, Ostatnia Wieczerza, św. W bocznych ambulatoriach, mniej więcej w połowie wysokości, znajdują się dwa drewniane posągi w specjalnych niszach, pomalowane w imitacji marmuru, przedstawiające Józefa z Arymatei trzymającego naczynie do namaszczenia na pogrzeb Jezusa i Nikodema, zamówione w 1894 roku przez Wspólnotę Fiemme u rzeźbiarza Giuseppe Jellico (Moena 1855-1915) i dostarczone w 1888 roku. Na drzwiach wejściowych znajduje się duży obraz Ostatniej Wieczerzy wykonany przez szkołę Fiemme z drugiej połowy XVII w. Powyżej znajduje się duży fresk Ukrzyżowania, datowany na 1941 r., dzieło wspomnianego wcześniej Vittorio Melchiori zamówione przez Wspólnotę Fiemme. Przed wejściem do prezbiterium, które jest kwadratowe w połowie w stosunku do sali, na ścianach po obu stronach prezbiterium u góry znajdują się dwa piękne obrazy z drugiej połowy XVIII wieku wykonane przez szkołę Unterperger, przedstawiające Popiersie Jezusa w wieku młodzieńczym po lewej stronie i Twarz Chrystusa cierniem ukoronowanego po prawej stronie. Częścią wyposażenia kościoła jest również drukowana Droga Krzyżowa, na oryginałach rytownika Alessandro Mochetti (Rzym 1760-1812), zakupiona w 1899 roku przez proboszcza Don Luigi Bolnera i umieszczona w absydzie deambulatorium. Z kolei w bocznych deambulatoriach zawieszono kolorowe grafiki z obrazów Casanovy, przedstawiające Siedem Boleści Maryi: Proroctwo Symeona o Jezusie, Ucieczka Świętej Rodziny do Egiptu, Spotkanie Maryi z Jezusem na Drodze Krzyżowej, Maryja u stóp Ukrzyżowanego Jezusa, Maryja bierze ciało Jezusa w ramiona. Wewnątrz na ścianach bocznych znajdują się cztery tablice z łacińskimi napisami autorstwa proboszcza ks. Bolnera, upamiętniające budowę i konsekrację kościoła. Posąg Piety to późnogotycka rzeźba (ok. 1420 r.) wykonana z twardego stiuku, mieszanki mielonego lokalnego alabastru, wapna i piasku kwarcowego, wykonana na miejscu przez austriacko-bośniackiego wędrownego artystę i pomalowana zgodnie z ówczesnym zwyczajem. Posąg nie jest tak duży, jak można by przypuszczać po jego obejrzeniu: mierzy 75 cm wysokości. Posąg został umieszczony wewnątrz sanktuarium w 1830 roku po poświęceniu nowego budynku. Cudowna figura nazywana jest również Matką Boską od Siedmiu Boleści i ubrana była w kupioną w 1802 r. suknię z czerwonego aksamitu brokatowanego złotem z fioletowym płaszczem wysadzanym gwiazdami, który ukrywał jej postać i pozłacaną srebrną koronę. Dopiero niedawno, gdy została pozbawiona ozdób i płaszcza, można było podziwiać delikatne wykonanie, tak bardzo, że zdecydowano się rozpowszechnić obraz wśród wiernych w jego pierwotnym wyglądzie, bez nadbudówek, które nie odpowiadają już gustom naszych czasów. Matka Boska Bolesna jest umieszczona w niszy w konstrukcji wykonanej przez Francesco Zeni z Tesero w 1894 roku i umieszczona na drewnianym baldachimie wyrzeźbionym przez jego brata Valentino Zeni (Tesero 1819 - Panchià 1900) w 1869 roku. Wokół baldachimu Piety znajdują się cztery anioły trzymające narzędzia Męki Pańskiej: gwoździe, koronę cierniową, serce przebite krzyżem, serce przebite trzema gwoździami. Po obu stronach baldachimu znajdują się posągi dwóch aniołów wykonane przez Antonio Rainaltera. Posągowi Piety przypisuje się niezwykłe moce taumaturgiczne, udokumentowane licznymi "ex-votos" wystawionymi wewnątrz sanktuarium. Opieka Matki Boskiej Bolesnej była zbiorowo przywoływana w najbardziej dramatycznych momentach w historii doliny: na przykład w 1797 r., kiedy armia francuska groziła spaleniem wioski, ale także wielokrotnie później podczas pożarów, susz, klęsk żywiołowych lub epidemii. W dniu 25 października 1978 r. sanktuarium było przedmiotem próby rabunku, a posąg Piety został uszkodzony i zredukowany do 45 kawałków; głowa i twarz były jednak prawie nienaruszone. Po umiejętnej renowacji przeprowadzonej przez Ottorino Nonfarmale z Bolonii, posąg powrócił do dawnej świetności i został przeniesiony do sanktuarium podczas uroczystej ceremonii, w której wzięli udział wierni 24 maja 1980 roku. Wizerunek jest nadal bardzo kochany przez mieszkańców całej doliny, a jego sanktuarium jest celem licznych pielgrzymek. Przed nim, 24 czerwca 1944 r., Magnifica Comunità Generale di Fiemme zebrała się, aby złożyć uroczyste ślubowanie, powierzając wszystkich mieszkańców Fiemme opiece Matki Bożej Bolesnej. Tekst ślubowania znajduje się na lewej ścianie sanktuarium, w pobliżu ołtarza. Formuła wotywna wyraźnie przywołuje tradycje ojców, którzy w czasach poważnych niebezpieczeństw i klęsk publicznych zwykli powierzać się Królowej Niebios, aby błagać o ochronę i boską pomoc, i pisze, że ślub został złożony "aby błagać o boską opiekę nad żołnierzami na froncie lub w obozach koncentracyjnych, mając nadzieję na szczęśliwy powrót do swoich rodzin i prosić o łaskę oszczędzenia doliny od okropności wojny". Obiecali w nim "pełną realizację dzieł ku czci Matki Bożej i Jej Sanktuarium w bezpośrednim okresie powojennym, jako namacalny znak niezniszczalnej wdzięczności i jako zastaw tej wiary, która będzie musiała naznaczyć kroki naszych dzieci i przyszłych pokoleń". Lista prac jest następująca: 1) Uroczysta procesja dziękczynna z udziałem wszystkich przedstawicieli religijnych i cywilnych gmin Doliny. 2) Celebrowanie co pięć lat w trzecią niedzielę września uroczystej Mszy św. w domu arcykapłańskim w Cavalese. 3) Uposażenie kościoła parafialnego w nowy ołtarz główny i odpowiednie nabożeństwo z sześcioma kandelabrami. 4) Wyposażenie kaplicy Matki Bożej Bolesnej w: organy liturgiczne z dwiema klawiaturami, gonfalon i kompletny aparat do uroczystej Mszy św.". Pod koniec wojny w 1945 r. w parku Pieve odprawiono mszę pełną wiernych, którzy przybyli pieszo ze wszystkich wiosek Fiemme i odbyła się wielka procesja z figurą Matki Bożej Bolesnej. Wraz z tym uroczystym ślubowaniem, dolina zobowiązała się do wykonywania "levada ordinaria", czyli niesienia figury Matki Bożej Bolesnej w procesji ulicami Cavalese co 25 lat, wraz z odnowieniem uroczystego ślubowania. Nadzwyczajna lewada odbywała się za każdym razem, gdy społeczność zwracała się z nadzieją do Maryi o interwencję w trudnych czasach: w 1832, 1839, 1849 i 1881 roku podczas straszliwej suszy; w 1836 i 1855 roku z powodu cholery. Dolina zawsze wypełniała to zobowiązanie, ale mniej więcej co dziesięć lat. Ostatnia "lewada" miała miejsce 18 września 2016 roku. Ślubowanie zostało uroczyście odnowione 26 maja 1996 r. w 50. rocznicę pierwszego ślubowania i podpisane przez Scario Dr Bruno Sommariva. Oryginalny pergamin znajduje się po prawej stronie przy wejściu do prezbiterium. Z tej okazji sanktuarium zostało odrestaurowane dzięki funduszom Magnifica Comunità di Fiemme, gmin i banków wiejskich Fiemme. 18 września 2016 r. w święto wotywne w Cavalese została odprawiona uroczysta Msza św. ku czci Matki Bożej Bolesnej, sprawowana przez wszystkich kapłanów dekanatu Fiemme z okazji 70. rocznicy uroczystego ślubowania. Ceremonię poprzedziły pozdrowienia od Scario della Magnifica Giacomo Boninsegna i burmistrza Cavalese Silvano Welponera. Obecnych było wiele władz cywilnych i wojskowych reprezentujących wszystkie gminy, a pieśni wykonały zjednoczone chóry parafialne doliny. W Roku Jubileuszowym 2000 Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej zostało zaproponowane przez biskupa Trydentu jako kościół jubileuszowy dla dekanatu i całej diecezji. Święto Sanktuarium obchodzone jest co roku w trzecią niedzielę września.

Czytaj więcej

Mapa:

Sanktuaria w pobliżu: