Sanktuarium Najświętszej Maryi Panny Różańcowej (Fontanellato)
Viale IV Novembre, 43012 Priorato
Sanktuarium Maryjne
UDOSTĘPNIJ
ZAPISZ
8
O sanktuarium:
Sanktuarium Najświętszej Maryi Panny Różańcowej to miejsce kultu katolickiego o formach barokowych i neobarokowych, zlokalizowane przy viale IV Novembre 19 w Fontanellato, w prowincji i diecezji Parma. Od wieków cel pielgrzymek, obiekt wielkiej czci wiernych.
W 1512 roku hrabina Veronica da Correggio, wdowa po Giacomo Antonio Sanvitale, wezwała do Fontanellato grupę dominikanów z klasztoru Santa Maria delle Grazie di Zibello, budowanego od 1494 roku na polecenie markiza Giovana Francesco Pallavicino; markizowie Galeotti z Soragny podarowali im czternastowieczne oratorium San Giuseppe, które stało w pobliżu twierdzy, natomiast władca przekazał zakonowi przyległe tereny, na których rozpoczęto prace budowlane nad klasztorem, ukończonym wraz z nowym kościołem w 1514 roku .
W 1521 r., podczas starć wojsk francuskich z cesarskimi, obiekt doznał grabieży i ataków, co zmusiło braci do opuszczenia go i schronienia się w pobliskim zamku; dopiero wraz z pokojem z 1531 roku dominikanie powrócili do klasztoru, rozpoczynając prace restauratorskie.
Już w 1543 r. hrabiowie Sanvitale zmuszeni byli do rozbiórki całej budowli, aby szybko pozyskać cegły niezbędne do budowy murów wsi zagrożonej przez wojska mediolańskie; w 1550 r. bracia przenieśli się do klasztoru benedyktynów w Priorato, by w 1552 r. powrócić do zniszczonego klasztoru San Giuseppe, który całkowicie odbudowali.
W ostatnich latach XVI w. w kościele klasztornym utworzono bractwo pod wezwaniem Madonny Różańcowej, posiadające własną kaplicę, której ołtarz w 1615 r. wzbogacił się o drewnianą figurę Matki Boskiej ubranej w wystawne szaty, wykonaną przez nieznanego artysty z Parmy. Już w 1628 r. łączono pierwszy cud z Madonną z Fontanellato, później zatwierdzony przez diecezję parmeńską; kolejna zaraza z 1630 r. dotknęła wioskę Fontanellato jedynie marginalnie, zwiększając taumaturgiczną sławę Madonny del Rosario wśród wiernych. W czasie wojny, która w tych latach dotknęła księstwo Parmy i Piacenzy, zaatakowane przez wojska hiszpańskie, posąg przeniesiono do kościoła San Pietro Martire w Parmie, gdzie pozostał do 1637 roku.
Silna pobożność ludowa, wynikająca także z późniejszych cudów związanych z Matką Boską Różańcową, skłoniła dominikanów do podjęcia w 1641 r. prac budowlanych poza miastem nowego, większego i bogatszego kościoła, mogącego pomieścić licznie przybywających wiernych. tam na pielgrzymce; barokowe miejsce kultu zostało ukończone, głównie dzięki finansowaniu rodziny Sanvitale, wraz z uroczystą konsekracją 18 sierpnia 1660 roku, w obecności biskupa Fidenza Alessandro Pallavicino.
W kolejnych latach kościół ozdobiono licznymi dziełami sztuki, a w 1672 r. rozpoczęto budowę pobliskiego klasztoru, ukończoną około 1700 r.; fasadę świątyni, znacznie prostszą od obecnej, ukończono w 1680 r., natomiast organy dobudowano w 1699 r. Świadectwa o cudach i otrzymanych łaskach gromadziły się przez lata do tego stopnia, że zebrano je w specjalnych wydawnictwach pod redakcją bracia.
W 1769 r. książęcy premier Guillaume du Tillot wydał dekret o usunięciu dominikanów z klasztoru, lecz już w 1775 r. książę Ferdynand Burbon odwołał ich, ponownie powierzając im sanktuarium. W 1805 r. dekrety napoleońskie nakazały zniesienie zakonów, powodując rozproszenie braci; Hrabia Stefano Sanvitale uzyskał od cesarza francuskiego możliwość przekształcenia sanktuarium w siedzibę szkoły żeńskiej Sióstr Miłosierdzia, a klasztoru w siedzibę szkoły dla chłopców Santo Stefano, przemianowanej później na „Corpo dell'industria” i zarządzany przez byłego przeora benedyktyńskiego.
W 1816 roku nowa księżna Maria Luigia przyznała klauzurowym mniszkom dominikanom możliwość zajęcia dawnego klasztoru ojców dominikanów, którzy z kolei rozpoczęli przed fasadą kościoła budowę hospicjum, ukończonego w 1822 roku. Świątynię później odrestaurowano między 1858 a 1860 rokiem.
W 1866 roku dekret królewski o likwidacji zakonów i korporacji zakonnych ponownie dotknął klasztor dominikanów i hospicjum braci, które przeszło w ręce gminy Fontanellato, natomiast przyłączone majątki zostały skonfiskowane na własność publiczną około dziesięć lat po tym, jak dominikanie założyli odzyskał całą budowlę, powracając po uroczystej konsekracji sanktuarium, która odbyła się 13 maja 1877 roku w obecności biskupa Parmy Domenico Marii Villa.
26 września 1903 roku papież Pius X podniósł kościół do godności bazyliki mniejszej.
W latach 1913-1920 wzniesiono nową, monumentalną fasadę sanktuarium oraz wysuniętą bryłę od strony południowej, w stylu neobarokowym, według projektu architekta Lamberto Cusaniego oraz umieszczono brązowy posąg błogosławionego kardynała Andrei Carlo Ferrari, autorstwa rzeźbiarza Amleto Cataldiego.
W 1925 r. rozpoczęto budowę przylegającego do klasztoru sierocińca; budynek, ukończony prawie w całości w 1940 r., został zarekwirowany podczas drugiej wojny światowej i służył najpierw jako więzienie, a później szkoła dla uczniów oficerów republikańskich; obiekt, zbombardowany przez aliantów, został ukończony i udostępniony dla sierot w 1948 r., ale został zamknięty w 1982 r. ze względu na przepisy regionalne.
W 1971 roku na ruinach XIX-wiecznego klasztoru powstał duży plac przed sanktuarium, flankowany od północy długim portykiem, zaprojektowanym przez architekta Eneę Trenti. W 1978 roku dobudowano także krużganek wewnątrz nowego klasztoru dominikanów, natomiast w 1996 roku w pomieszczeniach zajmowanych wcześniej przez sierociniec otwarto Dom Pielgrzyma.
W 1997 roku przeprowadzono generalną renowację wnętrza kościoła.
Mapa:
Sanktuaria w pobliżu: